Teknoloji ile Hayatımıza Giren Rahatlık Ekonomisi Nedir?

Convenience Economy diye bilinen ve dilimize rahatlık ekonomisi olarak geçen bu terimin anlamı merak edilmektedir. Karşımıza sıklıkla çıkan bir terim olmadığından Türkçe anlamı fazla bilinmemektedir. Rahatlık ekonomisi “hizmet ekonomisi” demektir. Yani günümüzde insanlar pek çok ihtiyacını internet üzerinden karşılamakta ve yine internet üzerinden hizmet almaktadır. Bu süreç, rahatlık ekonomisinin temelinde yatar ve hizmet ekonomisini kontrol etme gücü, tüketicinin kontrolü altındadır.

Ürün ve hizmet alışverişleri insanlara rahatlık sunmakta ve bunun yanı sıra ihtiyaçlarını karşılamalarını sağlamaktadır. İnsanlar bu hizmetlere istedikleri şekilde ulaşmayı isterler. Mobil teknolojilere oldukça entegre olunan bir çağda bulunduğumuzdan teknoloji ile iç içe olan neslin beklentileri ve teknolojinin bu beklentilere göre şekillenmesi, hizmet dünyası açısından önemli bir etkiye sahiptir. Tek bir uygulama ya da tek bir tuşla hizmete erişim sağlamak günümüzde sıklıkla uyguladığımız bir durumdur. İnsanların zamanının kıymetli olması ve günümüzdeki teknolojiler sayesinde istedikleri hizmete çok kolay ve hızlı bir şekilde ulaşabilmek mümkün hale gelmiştir. Bu durum sosyal medya uygulamaları üzerinden yapılan alışverişleri tanımlayan s-ticaret kavramının ortaya çıkmasına yol açmıştır.

Rahatlık Ekonomisinin Önemi

Rahatlık ekonomisi insanların rahat bir şekilde istedikleri her hizmete kolaylıkla ulaşabilmesi için önem taşımaktadır. Deloitte tarafından gerçekleştirilen 2020 Perakende Endüstrisi “Bir Vaat Olarak Rahatlık” konu başlıklı araştırmasında hizmet tercihlerindeki rahatlık kavramının her geçen gün daha fazla yükseldiği görülmektedir. Bu araştırma doğrultusunda ABD’de yetişkin tüketicilerin üçte ikiden fazlası, ücretlendirmede şeffaflığı, ürünün sağladığı rahatlığı ve ürünün kalitesini diğer kriterlerden çok daha fazla önemsemektedirler. Rahatlık insanlar için oldukça önemli bir hale gelmiştir. Bu konuların dikkate alındığı araştırmada rahatlığın pek çok şekilde tanımlanabileceğinin de altı çiziliyor.

Rahatlık pek çok şekilde tanımlanabilmektedir. Tüm ihtiyaçlarını tek bir uygulamayla karşılayan insanlar, uygulamalar sayesinde zaman kazanmak, tam olarak ihtiyaçlarına uygun hizmet almaktan ve daha fazla seçeneğe çok daha kolay bir şekilde ulaşabildikleri için bu rahatlığı benimsemektedirler. Rahatlık ekonomisinin hızlı bir şekilde benimsenmesi sayesinde bu hizmetlerin sayısı gün geçtikçe artıyor. Rahatlık ekonomisinin olmadığı sektörlere de daha kolay bir şekilde yayılıyor ve insanlar her ihtiyaçlarını tek bir tıkla karşılamaya başlıyorlar.

Rahatlık Ekonomisinin Ülkemizdeki Değerlendirmesi

Twentify’ın 2019 yılında yaptığı Dijital Odaklı Rahatlık Ekonomisi adlı araştırmasında yer alanlara göre katılımcıların %89’un yeni mobil teknolojilerine olan yaklaşımları rahatlık ve konfordan kaynaklanıyor. Fakat aynı araştırmada başka önemli şeyler de yer alıyor. Katılımcıların çoğu ailesine ve sosyalleşmeye vakit ayırmak yerine mobil uygulamalarda vakit geçiriyorlar. Çoğu ülkede olduğu gibi ülkemizde de rahatlık ekonomisinin katkıları olsa da negatif yönleri de yer alıyor.

Rahatlık Ekonomisinin Olumsuz Etkileri

Rahatlık ekonomisi tüketim alışkanlıklarını da oldukça fazla etkiliyor. Popüler olan bir ürünün birdenbire satışlarının artması ya da moda olan bir ceketin satışlarının artması gibi, insanlar sürü psikolojisiyle hareket edip sonrasında “bunu neden aldım ki” diyebilecekleri alışverişler yapabiliyorlar. Bu uygulamaların sağladığı rahatlık nedeniyle yapılan harcamalar da artışa geçiyor. Bu nedenle insanlar sonradan pişmanlık duyabilecekleri alışverişler yapmaya da meyilli olabiliyorlar. Bu nedenle rahatlık ekonomisinin sağladığı avantajlara fazlaca kapılmak ekonomik anlamda insanları sıkıntıya sürükleyebiliyor. Bu durumda insanların mobil uygulamalarda geçirdikleri süreyi ve yaptıkları harcamaları kontrol altında tutması gerekiyor.