Anneyim, biri 14, biri 11 yaşında iki oğlum var. Çocukların para eğitimine olan ihtiyaçlarını anne olduğumdan değil, yetişkin yaşlarındakilerin eksikliklerinden öğrendim. Nasıl diş fırçalamayı , yatağını yapmayı evde öğretiyorsak, parasını yönetmeyi de daha çocuk yaştan evde öğretmeliyiz. Çünkü bunun okulu yok.

İki metot:

1 Örnek ol

2. Harçlık ver

Son 10 senedir “Çocukların finansal okuryazarlık eğitimi nasıl verilir” araştırır okurum. Birçok uluslararası organizasyonda yönetici rolleri de aldım bu konuda. Davos “ Dünya Ekonomik Forumu 'Learn Money'” projesi eş başkanlığı dahil. Ama bana en büyük öğretmen bir proje oldu; 3 Kumbara Projesi!

3 Kumbara

2012-2017 yılları arasında Türkiye’de Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde 81 ilimizde 525.005 4. ve 5. sınıf çocuğuna ve velilerine Harçlık Eğitimi veren 3 Kumbara projesini oluşturup yönettim. Proje, İngiltere Lordlar Kamarası dahil birçok ödül aldı.

Hala her gün yeni bir şey öğreniyorum hem çocuklarımdan hem araştırmalardan... Ama şöyle bir özetlemek gerekirse, harçlık eğitimi ile ilgili söyleyeceklerim;

Çocuk, Anne-Babayı Aynalar

Çocuklar, anne-babadan duyduğunu değil, evde gördüklerini öğrenir. Parayla olan ilişkimiz, ona karşı tutum ve konuşmalarımız, çocuğumuzun para karakterinin oluşumunda en önemli etkendir.

Çocuklarımızın ileride finansal özgür, kendi parasını yönetebilen bireyler olması için onları para kavramıyla tanıştırmamız gerekiyor…

Harçlık

Çocukların para eğitiminin ilk adımı harçlık. 6 -7 yaşından itibaren çocuğa mutlaka harçlık vermeli. Bu sayede çocukların para ile olan ilişkileri başlıyor.

Harçlık Ne Kadar Olmalı?

Harçlık miktarı parmak izi gibidir. Finansal durumuna, ailenin değerlerine, sosyal çevrene bağlı olarak değişir. Gereğinden az ya da çok olması, arkadaşlarından az harçlık alması çocuğu olumsuz etkileyebilir. Anne baba olarak bunu göz önünde bulundurmak önemli.

İletişim; ''Oğlum/Kızım sana bir şey soracağım, senin arkadaşların harçlık alıyorlar mı? Biliyor musun ne kadar alıyorlar ? Diye sorabilirsin.

Harçlık Haftalık mı, Aylık mı?

6-14 yaş arası çocuklara haftalık, 14 yaş sonrasında aylık olarak harçlık vermek gerekiyor. Hafta/ay belirli bir dönemi yönetmek, onun sorumluluk sahibi birey olmasını sağlayacak. Benim büyük oğlum aylık, küçük oğlum haftalık alıyor.

Düzenli Olsun

Harçlık için haftanın/ayın bir gününü seç ve hep o gün ver. Sakın aksatma. Ben Pazarları veriyorum.

Esnek

Çocuğun ihtiyaçları değişebilir, harçlığın miktarını buna uygun şekilde düzenleyebilirsin.

Neleri Kapsıyor? NET ol!

Çocuğunla açık ve net konuş. Hangi ihtiyaçlarını harçlığıyla karşılamasını bekliyorsun? Konuş ki, o da elindeki parayı nasıl kullanacağını bilsin. Örnek: ‘Oğlum/kızım bu harçlıkla yol, yemek masraflarını karşılamalısın.’ Bu sayede parasını ne yönde kullanacağını bilir.

Oyun/Dijital para

Çocuklar dijital paraya ihtiyaç duyuyorlar çünkü oyunlarda arkadaşlarıyla yarışabilmek için oyunlara para yatırıp yükselmeye çalışıyorlar.

Ben oturup çocuklarımın ne oyun oynadığını anladım, tavsiye ederim.

Oyuna gidecek parayı da onların harçlıklarına dahil ettim.

Ödül/Ceza Olmasın

Herhangi bir sebeple çocuğun harçlığını keserek ceza verme. Örnek bir davranış sergilediğinde de harçlığı ödül olarak kullanma. Harçlık; senin ve çocuğun arasındaki anlaşma.

Hedef İçin Birikim

Oyuncak, bisiklet, bebek, oyun... Bir şey almak istediğinde ona para vermek yerine bunun için harçlığından biriktirmesini söyle. Bu hedefi olsun. Örneğin; o 50 lira biriktirdiyse, sen de 50 lira destek ol.

Oyuncak Aktivitesi

‘Oyuncak alma günü’nüz olsun. Bu konuda çocuğunla anlaş. Alışveriş merkezinde gördüğü oyuncağı istiyor ve o gün oyuncak alma günü değilse, alma.

Yapma!: “Bu oyuncağı alamayız çünkü paramız yok” bu asla söylenmemesi gereken bir cümle çünkü bu paramız olunca alacağız anlamına gelir. “Planımızda yok veya bunun için biriktirmeliyiz” denebilir. Ve hakikaten biriktirip gidip alınabilir.

Özlem Denizmen

Tasarruf ederek para biriktirmek önemli ve bunun için MONAY yanında!


MONAY uygulamasını App Store’dan indirmek için tıklayın → Para Biriktirme Uygulaması

MONAY uygulamasını Play Store’dan indirmek için tıklayın → Para Biriktirme Uygulaması

Etiketler:
Paylaş:
Monay Uygulamasını İndir