Stopaj nedir ve nasıl hesaplanır gibi sorular, bu kavramın yaygınlaşmasıyla birlikte önem kazanmıştır. Stopaj kurumlar ya da gelir vergisi ödenmesi gereken kazançlardan kesilen vergi türüdür. Durmak anlamına gelen “stop” kelimesinden türetilmiştir ve “kesmek, durdurmak” gibi anlamlara gelmektedir. Stopaj vergisi, diğer vergilere göre farklılık göstermektedir.

Vergi sistemleri beyan esaslıdır. Her yıl belli dönemlerde vergi verilir. Stopaj vergisi ise matrah üzerinden değil, doğrudan gelir kaynaklarından kesilen bir vergidir. Bu ödemeler stopaj vergisi için ayrı olarak kesilir. Bu sayede vergi alım süreci hızlanmaktadır. Devlerin vergi gelirleri dengede kalmış olur ve vergi kaçırmalarının önüne geçilir. Üstelik bireylere ve işletme sahiplerine daha kolay vergi ödeme yöntemi sunar.

Ticari taşınmaz malların kira ödemeleri üzerinden de stopaj vergi kesilir. Buna kira stopaj denilmektedir. Gelir Vergisi Kanunu madde 94 ile düzenlenen kira stopaj vergisi, kirası tarafından vergi dairelerine ödenen bir vergi türüdür. Bir iş yeri kiralanıyorsa kesinlikle stopaj vergisi ödeneceği bilinmeli ve buna göre işlem yapılmalıdır. Bu vergiyi ödeme sorumluluğu kiracıdadır. Mal sahipleri ödemez. Kira stopajı kira bedelinin %20’si olarak alınır. Üç aylık ödeme ya da aylık ödeme şeklinde vergi dairesine gidilerek ödenir.

Stopaj Kesintisi

Stopaj kesintisi de stopaj vergisiyle aynı şekilde işler. Stopaj vergisi kurumlar ve gelir vergisi ödenmesi gereken kazançlarda direkt gelirden kesinti yapılarak alınan vergidir. Buna stopaj kesintisi adı verilir. Örnek vermek gerekirse bir iş yerinde çalışan kişinin maaşını yatırmadan önce, brüt maaş üzerinden stopaj kesintisi uygulanır. Aynı kesinti kira ödemesi gerçekleştiren kiracı için de yapılmaktadır. Stopaj kesintisi farklı alanlarda da uygulanmaktadır.

Stopaj kesintisine tabi tutulan ödeme ya da gelirler şu şekildedir:

  • Gider pusulası
  • Serbest meslek ödemeleri
  • Kira ödemesi
  • Kar payları
  • Personelin maaş ödemeleri
  • Mevduat faizleri

Stopaj hesaplamaları ödemelere göre farklılık göstermektedir. Kanunlar ile belirlenen yüzdeler oranında hesaplanırlar. Bu kesintinin hesaplamaları daima brüt üzerinden hesaplanmaktadır.

Ücret Stopaj Hesaplama

Çalışanlar için işverenler tarafından ödenen stopaj vergisi ücret stopajı olarak adlandırılır. Maaşın girildiği döneme göre ücret stopajı hesaplanır. Bu oranlar %15 ile %40 arasında değişmektedir. Ücret stopajı kesintisi personelin brüt ücretinden SGK ve diğer şeyler çıkarıldıktan sonra kalan miktara göre hesaplanmaktadır.

Gelir vergisi kesintisi oranları dilimlere göre şöyle belirlenir:

  • İlk dilim: %15 – 70.000 TL
  • İkinci dilim: %20 – 150.00 0 TL
  • Üçüncü dilim: %27 – 550.00 TL
  • Dördüncü dilim: %35 – 1.900.00 TL
  • Beşinci dilim: %40 – 1.9000.000 TL üzeri

Hesap makinesiyle gelir vergisi hesaplaması yapan kişi


Kira Stopajı Hesaplama

Kira stopajlarından kesilen vergi oranı %20 olarak belirlenmiştir. Bu kesintinin tutarı brüt kira ücretinin %20’sine oranla beşte biri hesaplanarak bulunur. Kira bedelninin sözleşmede brüt olarak belirtilmesi halinde hesaplamalar şu şekilde gerçekleşir:

Brüt kira ücreti: 1000 TL
Kira stopaj hesaplama: 1000 x 0,20 = 200 TL

Kira bedeli sözleşmede net bir şekilde verilmemişse bu durumda önce brüt kira hesaplaması yapmak gerekir.

Brüt kira/0,80
Net kira 1000 TL olarak düşünelim.
Brüt kira – 100/0,80
Brüt kira ücreti: 1250 TL
Kira stopaj kesintisi ise şu şekilde olur: 1250 x 0,20 = 250 TL

İndirimli Stopaj

İndirimli stopaj, katılma ve mevduat hesaplarında elde edilen gelirlere göre hesaplanan avantajlı stopaj kesinti oranıdır. Katılma hesaplarından sonra ortaya çıkan brüt kar payı üzerinden kesilen gelir vergisi oranları, hesabın para türüne göre değişiklik gösterir.

Bu kesintiler bankalara göre de değişiklik gösterebilmektedir. Bu nedenle vergi ödemelerinde bankaların politikalarına dikkat etmek gerekir.

Stopaj Ne Zaman ve Nasıl Ödenir?

Stopaj nasıl ödenir ya da nereye ödenir gibi sorularla karşılaşılmaktadır. Stopaj ödemeleri şu şekillerde yapılabilir:

  1. Aylık
  2. Üç aylık
  3. Yıllık

Aylık ödemeler gelirin elde edildiği aydan sonraki ayın 26’sına kadar, üç aylık ödemeler gelirin elde edildiği aydan sonraki üçüncü ayın 26’sında yapılır.

Pasif ya da aktif gelir sahibi olan herkes Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından her yıl düzenli bir şekilde açıklanmaktadır. Bu açıklamalar, kesilecek vergi oranlarını da içerir. Bu oranlara göre stopaj ödemesi yapılır. Bu ödemeler vergi dairesi üzerinden gerçekleşmektedir. Vergi ödemeleri teknoloji ve bankacılık işlemlerinin online platformlara taşınması sayesinde artık çok daha kolaydır. Bu sayede vergi dairesine bile gitmeye gerek kalmadan mobil bankacılık ya da internet bankacılığı araılığıyla kolaylıkla vergi ödeme işlemleri yapılmaktadır.

Paylaş:
Monay Uygulamasını İndir